Palmpasen, de stille week en Pasen

Het Leerplan

Het spreekwoord met april is niet voor niets ‘april doet wat hij wil’. Gemiddeld zijn er nog altijd vier vorstdagen, maar ook drie warme dagen met een temperatuur boven de twintig graden. De eerste koekoeksroep kan vaak in april gehoord worden, terwijl de paardenbloemen de velden geel beginnen te kleuren. Een aantal vogels, zoals de grutto en de kievit, heeft in maart al hun eerste eieren gelegd en de eerste kuikens kruipen in april uit het ei. Ook de eerste kikkerdril is vaak begin april te vinden.

De Germanen staken in april grote vuren aan voor de lentegodin Ostara of Eostre (vandaar het Engelse ‘Easter’) en later is dit gebruik verchristelijkt tot de paasvuren die nog steeds worden aangestoken door heel Europa tijdens Pasen. Volgens sommige bronnen is de haas als vruchtbaarheidssymbool gekoppeld aan de godin Ostara. Ook het gebruik van eieren in de viering van lenterituelen gaat ver terug, zij symboliseren dood en wedergeboorte. De Romeinen vierden tijdens april meerdere feesten voor diverse vruchtbaarheidsgodinnen. De datum van Pasen is wisselend en wordt geplaatst op de eerstvolgende zondag na de eerste volle maan vanaf 21 maart. Palmpasen valt op de zondag vóór Pasen en hierbij wordt de intocht van Christus in Jeruzalem herdacht. Gedurende de Stille Week, de week tussen Palmpasen en Pasen, wordt de kruisiging herdacht en op Pasen zelf de opstanding van Christus uit de dood.

De periode voor Pasen wordt gekenmerkt door twee tegengestelde krachten: enerzijds de aardse uitbundigheid van het lenteseizoen en het carnavalsfeest, anderzijds de geestelijke discipline van de vastenperiode. Volgens Rudolf Steiner is het balanceren tussen deze tegengestelde krachten een uitdaging die met name bij de paasperiode past, waarbij de Christusfiguur verbeeldt hoe deze balans gevonden wordt. In het Goetheanum staat een bijna tien meter hoog beeldhouwwerk van zijn hand dat dit krachtenspel toont: een materialistische kracht die de mens naar de aarde trekt en een tegengestelde kracht die de mens lostrekt van de aarde. De Christus staat in het midden tussen deze krachten en brengt zo het evenwicht. Als aartsengel hoort bij deze periode Raphaël, die de mens onderwijst over de geneeskrachtige werking van dit evenwicht.

In de kleuterklas:
Weken van te voren starten de voorbereidingen van Palmpasen: liedjes worden geoefend, stokken worden gezocht en versierd met linten van crêpepapier, gedroogd fruit en een broodhaan. Met deze stokken wordt de vrijdag voor Palmpasen in de ochtend een optocht langs het park gelopen tijdens het zingen van vrolijke liedjes. Pasen wordt gevierd met spelvorm, het zingen van paasliedjes en het zoeken van eieren in de tuin.

In de onderbouw:
De eerste, tweede en derde klas versieren palmpaasstokken in de vorm van een kruis (soms geholpen door hogere klas) en lopen al zingend langs het park. De paasviering wordt voorbereid met het versieren van de paaseieren. Op de paasviering verzamelen de klassen zich in de zaal om naar een paasverhaal te luisteren. Er wordt gezongen, er worden eieren versierd, verstopt en gezocht en heerlijk gegeten van de paasmaaltijd.

 

favicon